Zaken doen en ondernemen begint niet pas op het moment dat je bij de notaris een handtekening zet onder de akte van oprichting. Vaak ben je in een eerder stadium al bezig met je onderneming, en dan voornamelijk met het regelen en verzorgen van allerlei zaken zodat je na oprichting zo snel mogelijk "up and running" bent! Een belangrijke zaak die vaak al vooraf wordt geregeld, is de vestiging van je onderneming. Vaak wordt “alvast” een huurovereenkomst getekend alvorens de bv daadwerkelijk is opgericht. Kan dit zomaar? Waar moet je op letten? Vooral, hoe voorkom ik dat problemen ontstaan?
In oprichting
Een bv bestaat pas op het moment dat de notariële akte is getekend. Om zeker te zijn dat voor de tekendatum al zaken kunnen worden geregeld ten behoeve van de bv, kan de bv worden ingeschreven als een besloten vennootschap in oprichting (bv i.o.). Via de Kamer van Koophandel wordt dit geregeld. Onderdeel hiervan is een notarisverklaring. Door diens gegevens in te vullen, verklaart de notaris belast te zijn met de oprichting van de bv zelf en dus het laten passeren van de akte van oprichting.
Voor oprichting overeenkomsten sluiten
Totdat je bij de notaris bent geweest, zal je al enkele rechtshandelingen verrichten ten behoeve van de bv. Hiervoor las je reeds over de huurovereenkomst die je mogelijk gaat sluiten. Zodra je in onderhandeling treedt over de inhoud van de overeenkomst, zul je al duidelijk kenbaar moeten maken dat jij weliswaar de handtekening zet, maar dat dit namens de bv i.o. is.
Zolang je handelt namens een bv i.o. ben je zelf hoofdelijk aansprakelijk voor de nakoming van verplichtingen die voortvloeien uit de gesloten overeenkomsten. In beginsel blijft op jou de hoofdelijke aansprakelijkheid rusten, totdat de bv is opgericht en de rechten en verplichtingen voortvloeiend uit een overeenkomst, door de vennootschap (het bestuur ervan) uitdrukkelijk dan wel stilzwijgend deze rechtshandelingen (de eerder gesloten overeenkomsten), zijn bekrachtigd. De aansprakelijkheid verschuift dan van jou privé naar de vennootschap. Let op: de bv kan de eerder gesloten contracten alleen overnemen als de andere partij hiermee akkoord gaat.
Voorkom problemen
Soms ligt de aansprakelijkheid tóch bij degenen die namens de bv i.o. een overeenkomst hebben gesloten. Dit is het geval indien degene die de rechtshandeling verrichte namens de bv i.o., wist of redelijkerwijs had kunnen weten dat de vennootschap haar verplichtingen niet zou kunnen nakomen. De bestuurders van de vennootschap kunnen op dat moment ook aansprakelijk worden gesteld; zij hebben de rechtshandeling bekrachtigd terwijl ze wisten of hadden kunnen weten dat dit niet goed zou gaan. Meestal zijn de bestuurders ná oprichting tevens degenen die vóór oprichting een overeenkomst hebben getekend. Dit hoeft echter niet het geval te zijn. De aansprakelijkheden staan dan ook los van elkaar. De wet geeft aan dat de wetenschap dat de vennootschap haar verplichtingen niet zou kunnen nakomen, wordt vermoed aanwezig te zijn indien de vennootschap al binnen een jaar na oprichting failliet wordt verklaard.
Voorkom dat de aansprakelijkheid op jezelf blijft rusten en sluit niet zomaar overeenkomsten of contracten af voordat de bv is opgericht. Twijfel je of je een bepaalde overeenkomst al moet aangaan zonder te weten hoe goed je bv het gaat doen? Wacht dan nog even en denk erover na zolang het nog niet noodzakelijk is. Dit kan een hoop narigheid schelen.
Wil je als (bestuurder van de) bv rechtshandelingen na oprichting bekrachtigen? Houd van tevoren goed bij welke handelingen namens de bv zijn gedaan. Zo kan je individueel de verrichte handelingen bekrachtigen. Voordeel hiervan is dat je precies kan aantonen hetgeen de bv “voor diens rekening neemt”, zodat verschuiving van de aansprakelijkheid helder is. Mocht op een later moment schade worden geleden, zal de bv worden aangesproken.
Indien je in vage termen de rechtshandelingen bekrachtigt (“alle in het kader van oprichting van en ten behoeve van de bv verrichte rechtshandeling”), kan onduidelijk zijn wie aansprakelijk is voor ontstane schade door niet nakomen van een overeenkomst. Had de bv die overeenkomst wel wíllen hebben…?
Voorkom onduidelijkheden en leg alle gemaakte overeenkomsten en afspraken ten behoeve van de bv goed vast. Maak een keuze na afweging van mogelijke gevolgen, zodat u na oprichting met een gerust hart kunt gaan ondernemen en zaken
