Op dit moment hebben bijna vier miljoen Nederlanders een hersenaandoening. En de verwachting is dat dit de komende jaren alleen maar toeneemt [1]. Kun je nog een testament maken als sprake is van beginnende dementie, hersenschade of andere kwetsbaarheden? En hoe gaat de notaris dan te werk?  

Lees in dit artikel wanneer een testament gemaakt mag worden en hoe de notaris hierbij te werk gaat.

Wilsbekwaam

Voor het maken van een testament moet je wilsbekwaam zijn. Dit is essentieel voor de geldigheid van de akte. Wilsbekwaamheid impliceert dat je over redelijke kennis van een bepaalde kwestie beschikt. Ook moet je in staat zijn om de gevolgen van een handeling, situatie of besluitvorming te overzien. Het vaststellen van de wilsbekwaamheid is gebonden aan de context waarbinnen wordt beslist; wat anderen van een beslissing vinden moet dus buiten beschouwing worden gelaten. Iemand met een verstandelijke handicap of bepaalde vorm van dementie, kan dus op een bepaald moment in een bepaalde situatie tóch wilsbekwaam zijn.

Hoe toetst de notaris de wilsbekwaamheid?

Indien je een testament wil maken, volgt altijd een eerste gesprek. Het is van belang dat de notaris je persoonlijk ziet en spreekt. Anderen mogen niet aanwezig zijn in dezelfde ruimte waar het gesprek ter voorbereiding van het concept-testament plaatsvindt. De notaris moet namelijk ook nagaan of je zelfstandig, zonder beïnvloeding, in staat bent om een wil te vormen en of de inhoud en de gevolgen van het testament daarmee in overeenstemming zijn. En of je de gevolgen kunt overzien.

De notaris zal dus onder vier ogen veel vragen stellen om een beeld te vormen. Soms zijn hier meerdere contactmomenten voor nodig. De notaris gaat niet over één nacht ijs.

Inschakelen onafhankelijk arts

Twijfelt een notaris aan je wilsbekwaamheid, dan is de beroepsrichtlijn dat een lijst met indicatoren wordt nagelopen. De beroepsvereniging van het notariaat (KNB) is van mening dat de notaris een akte niet moet passeren als er indicatoren zijn voor wilsonbekwaamheid. De notaris dient dan een onafhankelijk arts te vragen om wils(on)bekwaamheid vast te stellen.

Wees op tijd

De notaris zal dus zorgvuldig en voorzichtig te werk gaan en bij twijfel een arts inschakelen.

Wil je zaken goed regelen, wees er dan dus op tijd bij.

Dementievriendelijke organisatie

Huijbregts Notarissen & Adviseurs heeft sinds kort het keurmerk "Dementievriendelijke Organisatie". Onze medewerkers hebben de training 'Samen Dementievriendelijk [2]' gevolgd. Organisaties hierin opleiden is een initiatief van Alzheimer Nederland en het ministerie van VWS. Wij vinden het belangrijk dat iedereen zich bij ons welkom voelt. Onze dienstverlening en service is hierop ingericht.

[1] https://www.hersenstichting.nl/nieuws/verdubbeling-aantal-mensen-met-dementie-in-2040/