Je bent een kind van je ouders. Maar ben je alleen biologisch hun kind, of ook juridisch?

Voor de betaling van erfbelasting is dat belangrijk, omdat hier een (groot) verschil in zit!

Wat is het verschil tussen biologisch en juridisch kind?

De vader en moeder wiens DNA het kind heeft,  worden de biologische ouders genoemd.

Juridische ouders zijn wettelijk familie van het kind, maar zij hoeven niet biologisch verwant te zijn met het kind.

De wettelijke of juridische moeder is:

- de vrouw uit wie het kind is geboren (dat geldt ook als het kind verwekt is met een donoreicel)

- de vrouw die het kind heeft geadopteerd

- de duomoeder die automatisch ouder is geworden of het kind heeft erkend. Of de duomoeder waarvan de rechter het ouderschap vaststelt

De wettelijke of juridische vader is:

- de echtgenoot of geregistreerde partner van de moeder op het moment dat het kind wordt geboren

- de man die het kind erkent of adopteert

- de man van wie de rechter het vaderschap vaststelt

Het kan dus zijn dat je juridisch wel een kind bent van iemand, maar niet biologisch.

Of andersom, dat je wel biologisch iemands kind bent, maar juridisch gezien niet.

Wie is je erfgenaam?

De wet wijst je erfgenamen aan als je zelf geen testament hebt gemaakt. Daarbij worden als eerste een echtgenoot/partner en kinderen aangewezen. Hierbij moet je kinderen lezen als wettelijke of juridische kinderen. Als je een kind hebt dat biologisch van jou is, maar niet juridisch, dan erft je kind dus niet automatisch van je. Wil je dat wel, dan kun je in een testament je kind alsnog tot erfgenaam benoemen.

Erfbelasting

Na overlijden krijgen je erfgenamen te maken met erfbelasting. Dit is een eenmalige belasting na overlijden. Het tarief hangt af van de waarde van je erfenis en je relatie met de overledene.

Als kind heb je een vrijstelling voor de erfbelasting van € 25.187,-. Is je erfenis hoger dan dit bedrag, dan betaal je tot € 152.368,- 10% erfbelasting, en over alles daarboven 20%.

Ben je geen kind, dan is je vrijstelling 'maar' € 2.658,- en betaal  je 30% tot 40% erfbelasting.

De vraag is dan wie je onder kind mag verstaan? Een wettelijk of juridisch kind valt hieronder, maar geldt hetzelfde voor een biologisch kind dat geen juridisch kind is?

Over een dergelijke situatie is laatst uitspraak gedaan.

Casus

Een kind, "Jan", heeft op grond van een testament vermogen geërfd van zijn biologische vader.

Omdat Jan niet was erkend door zijn vader en hij niet was getrouwd met zijn moeder, was hij geen wettelijk of juridisch kind van zijn vader.

Wel hadden zij contact met elkaar als vader en zoon, zodat er sprake was van 'family life'.

De moeder van Jan is een aantal jaar na zijn geboorte getrouwd en haar echtgenoot heeft Jan toen erkend. Hierdoor heeft Jan juridisch gezien al een vader. Je kunt naar Nederlands recht maar twee ouders hebben, zodat ook de weg van het (postuum) rechterlijk vaststellen van het juridisch vaderschap niet open staat voor Jan.

Voor de erfbelasting wordt als een kind slechts aangemerkt een wettelijk of juridisch kind.

Dit betekent dat Jan meer erfbelasting is verschuldigd dan een juridisch kind, omdat voor Jan slechts de vrijstelling geldt voor 'overige verkrijgers' en het hogere tarief erfbelasting.

Is hier sprake van discriminatie?

Het Europees verdrag voor de Rechten van de Mens voorziet in een verbod om te discrimineren in verband met de uitoefening van de rechten die in het verdrag zijn gegarandeerd. Kinderen van wie de overledene door zijn huwelijk de vader is, en buitenhuwelijkse kinderen van de overledene die geen juridische kinderen waren maar wel een zodanig nauwe relatie dat sprake was van ‘family life’, moeten met het oog op de heffing van erfbelasting over hun verkrijging uit de erfenis van de overledene als gelijke gevallen worden aangemerkt.

Ontwikkelingen

Maatschappelijke ontwikkelingen rond meerouderschap, meeroudergezag en draagmoederschap vragen om keuzes op rechtspolitiek terrein, onder meer met betrekking tot de familierechtelijke positie van buitenhuwelijkse kinderen.

Het is aan de wetgever om dergelijke keuzes te maken. Een eventuele aanpassing van de fiscale regels over het begrip ‘kind’ dient in samenhang daarmee te worden bezien.

Op dit moment geldt dat je voor de erfbelasting alleen als kind wordt gezien als je juridisch gezien kind bent, ongeacht of je biologisch al dan niet ook kind bent.